Biyografi

Halikarnas Balıkçısı: Bodrum’un Sevgilisi Cevat Şakir Kabaağaçlı Kimdir?

SayınAyşe Gültekin

YayınlandıAğustos 23, 2025

Halikarnas Balıkçısı kimdir?

Cevat Şakir Kabaağaçlı (takma adıyla Halikarnas Balıkçısı), 17 Nisan 1890’da Girit’te dünyaya gelip 13 Ekim 1973’te İzmir’de yaşamını yitirmiş deniz ve Ege tutkunu bir yazar, gazeteci, ressam, şair ve rehberdir. Girit’te dünyaya gelmesi, köklü Şakir Paşa Ailesi’ne mensup olması, eğitimli ve sanatla iç içe bir çocukluk geçirmesi onun kişiliğini şekillendiren önemli unsurlardır. Bodrum’a olan aşkı sayesinde edebiyatımızda derin bir iz bırakmış, “Mavi Anadolu” akımının önemli temsilcilerindendir.

Takma adını aldığı Halikarnas (yani antik Bodrum), sürgün yıllarında tanıdığı bu şehirle kurduğu bağ sayesinde sadece coğrafi bir yer değil, onun edebiyatının ruhunu oluşturan bir sembol olmuştur.

Aslen nereli?

Cevat Şakir, 17 Nisan 1890’da Girit adasında doğmuştur ve aslen Giritli sayılabilir. Babası Mehmed Şakir Paşa, Girit ve Atina’da yüksek komiserlik ve valilik görevlerinde bulunmuş önemli bir Osmanlı devlet adamıdır.

Ailesi Osmanlı’nın son köklü ailelerinden olan Şakir Paşa Ailesi’ne mensuptur; sanata, kültüre ve diplomasiye derin bir bağlılıkları vardır.

Kaç yaşında / doğum tarihi?

17 Nisan 1890 tarihinde doğan Cevat Şakir, 13 Ekim 1973’te İzmir’de kemik kanserinden vefat ettiğinde 83 yaşındaydı.

Hayatını kaybettiği tarih, onun Bodrum’a olan sevgi ve bağlılığının sona ermediğini gösteren sembolik bir zaferdir; çünkü vasiyeti üzerine Bodrum’da, Türbe Tepesi’ne defnedilmiştir.

Mesleği ne?

Cevat Şakir bir “yazar” olarak anılsa da, mesleği ve ilgi sahası çok daha geniş kapsamlıdır. Gazetecilik, rehberlik, resim, şiir ve araştırmacılık da üstlendiği işler arasındadır.

Özellikle Bodrum’da geçirdiği yıllarda balıkçılık, süngercilik, bahçecilik ve turist rehberliği gibi çeşitli mesleklerle geçimini sağladı; bu deneyimler, eserlerine de derinlik kattı.

Özel hayatı

Cevat Şakir üç kez evlendi. İlk evliliğini kuzeni Hamdiye ile, ardından Giritli Hatice Hanım ile evlendi. Bu evliliklerinden beş çocuğu oldu.

Babasıyla yaşadığı trajedi, onun hayatında derin izler bıraktı: Babasını istemeden öldürdüğü bir olay nedeniyle hapse mahkûm edildi, bu da hayatının dönüm noktalarından biridir.

Sürgün Yılları ve Bodrum’a Bağlılığı

1925’te kaleme aldığı bir yazı nedeniyle 3 yıl Bodrum’a sürgün edilir. Bu süreçte Bodrum’a öyle bağlanır ki, sürgün sonrası bile şehirde yaşamayı tercih eder.

Bodrum’u canlandırmak adına yurtdışından getirdiği tohumları şehre dikti, ağaçlar ve güzellikler bıraktı; balıkçı ve rehber rolleriyle hem yerel kültüre hem de edebiyata katkıda bulundu.

Eserleri ve Edebî Katkıları

Cevat Şakir, kısa öykü, roman, deneme alanlarında yoğun üretkenlik göstermiştir. “Ege Kıyılarından”, “Merhaba Akdeniz”, “Aganta Burina Burinata”, “Mavi Sürgün” gibi eserlerle denizin ve Ege’li insanın ruhunu edebiyata taşımıştır.

“Bela Anadolu” akımı içinde yer alan yazar, Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu ile birlikte “Mavi Yolculuk” kavramını geliştirmiştir. Bu hareket, Bodrum ve civarının kültürel turizmde “mavi tur” olarak anılmasını sağlamıştır.

SSS

Halikarnas Balıkçısı kimdir? Cevat Şakir Kabaağaçlı’dır; Bodrum’a olan bağlılığı ve sürgün yıllarında “Halikarnas Balıkçısı” takma adını almıştır.
Doğum ve ölüm tarihleri nedir? 17 Nisan 1890’da Girit’te doğmuş; 13 Ekim 1973’te İzmir’de hayatını kaybetmiştir.
Hangi mesleklerle uğraşmıştır? Yazarlık, gazetecilik, ressamlık, rehberlik, balıkçılık ve turist rehberliği gibi birçok alanda faaliyet göstermiştir.
Bodrum’a neden sürgün edilmiştir? 1925’te yazdığı bir yazı nedeniyle üç yıl süreyle Bodrum’a sürgün edilmiştir.
En bilinen eserleri nelerdir? “Ege Kıyılarından”, “Aganta Burina Burinata”, “Mavi Sürgün” gibi eserleri öne çıkar.
Mavi Yolculuk akımında rolü nedir? Bodrum’un ve Ege kültürünün tanıtılmasında önemli katkıları olmuş; Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu ile birlikte bu akımı geliştirmiştir.