Canan Karatay ismiyle ve karakteri sayesinde, tüm basın kanallarında adından bir hayli çok söz ettirmeyi başaran bir insandır. Bu yazımızda Canan Karatay Diyeti Nasıl Yapılır ve 1 Haftalık Karatay Diyet Listesi hakkındaki bütün detayları profesyonel anlamda inceledik.
Canan Karatay Kimdir?
Canan Karatay 1943 senesinde doğmuştur. İstanbul Tıp Fakültesini bitirmiş ve iç hastalıkları uzmanlığı vardır. İngiltere Liverpool Regional Cardiac Center’da kardiyoloji kategorisinde uzmanlık eğitimini yapmış; Türkiye’de kardiyolog olarak ilk kez kalıcı ve geçici kalp pili implantasyonu tekniğini pozitif bir sonuca ulaştıran kişidir. Gaziantep ve İstanbul’da birçok özel hastanede koroner yoğun bakım ve koroner anjiyografi laboratuvarlarının kurulmasını sağlamıştır. 1987 yılında Kardiolog olarak New York State Üniversitesi’nde birçok bilimsel araştırma yürütmüş ve çalışmaları tıp dergilerinde yayımlanmıştır. 1997 yılından itibaren ülkemizdeki pek çok vakıf üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev almıştır. Canan Efendigil Karatay’ın birçok derneğe üyeliği vardır;
- Türk Tabibler Birliği,
- Türk Kardioloji Derneği,
- Fellow of the Scientific Council of International Colege of Angiolog (FICA),
- Avrupa Tıp Eğitimi Derneği Üyesi (Association for Medical Education in Europe-AMEE)
- Uluslararası Tıp Eğitimi Derneği Üyesi(An International Association Medical Education)
- Uluslararası Kadın Rektörler Komitesi Üyesi
Canan Karatay beslenme düzeni hakkındaki söylemleriyle basında sık sık yer almaktadır. Prof. Dr. Karatay’ın çok başarılı ve saygıdeğer bir eğitim ve çalışma geçmişi vardır. Ancak sağlıklı beslenme ve hastalıklara özel beslenme planları hakkında herhangi bir eğitimi bulunmamaktadır. Bu yüzden de sık sık eleştirilmektedir. Canan Karatay’a ait 2011 yılından bu güne kadar basılmış 7 kitap bulunmaktadır:
- Karatay Diyeti
- Karatay Mutfağı
- Karatay Diyeti ile Obezite ve Diyabete Çözüm Var
- Karatay Diyeti’yle Beslenme Tuzaklarından Kurtuluş Rehberi
- Karatay Diyeti’yle Yaşam Boyu sağlık
- Anne Adayları ve Hamileler İçin Karatay Diyeti
Karatay Diyeti Nedir?
Karatay Diyeti veya Karatay diyet listesi Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay tarafından hazırlanmış bir diyet planıdır. Karatay diyet listesi’nin diyet listesinden ziyade sağlıklı bir yeme alışkanlı olduğu savunulmaktadır. Canan Karatay, “Ekmek yemek yerine mantıklı ürünler yiyerek kendinizi yormadan kilo verebilirsiniz.
Karatay diyetinde şeker ve ekmek “tatlı zehirler” olarak anılır; çünkü sizi en çok şişmanlatan şeyler bunlardır” diyerek Karatay Diyeti’nin temelini açıklamıştır. Bu diyetin temel amacı vücudun enerji düzeyini kontrol eden leptin hormonu ile insülin direncini kırmak, karaciğer yağlanmasını ve göbek bölgesinde ki yağ artışını engellemektir.
Karatay Diyeti’nde sağlıklı yağlar, protein kaynakları ve bazı karbonhidratlar serbest olarak tüketilebilir. Bu diyetin menüsünde et, balık, süt, peynir, yoğurt, yumurta, tereyağı, bakliyat, turşu, sebze, meyve ve ceviz, fındık, badem, yerfıstığı bulunmaktadır. Karatay diyet listesi kurallarına göre düşük glisemik indeksli besinler tüketilmelidir ve diğer diyetlerde sınırlandırılmış olan sağlıklı sayılabilecek tereyağı, zeytinyağı gibi yağların özellikle kilo verme sürecindeki beslenme planında yer alması gerektiği vurgulanmaktadır.
Karatay Diyeti Nasıl Yapılır?
Karatay Diyeti’nin nasıl uygulanması gerektiği ve özellikleri aşağıda sıralanmıştır:
- Karatay diyet listesi kuralının başlıca özelliği unlu gıdalar, ekmek ve sağlıksız sayılabilecek pirinç, patates gibi karbonhidrat kaynaklarının tüketilmemesidir.
- Yemeklerde sızma zeytinyağı veya tereyağı kullanılmalı; ayçiçekyağı veya mısırözü yağı tercih edilmemelidir.
- Ekmek tüketimi yasaktır. Ekmek yerine kuruyemiş çeşitlerinden ceviz, fıstık, fındık veya badem tüketilmesi önerilir.
- Sabahları proteinden zengin ve enerjisi yüksek bir kahvaltı öğünü yapılmalıdır. Kahvaltı günün en önemli öğünü olarak belirtilmektedir.
- Gün içerisinde 3 öğünden fazla beslenilmemelidir, ara öğün tüketimi yapılmamalıdır ve öğünler arasında 4-5 saatlik aralıklar olmalıdır.
- Öğünler arasında limonlu su, ayran veya limonlu şekersiz çay içilebilir.
- Akşam 20.00 itibari ile besin tüketimi yasaklanmalıdır.
- Yemekler düşük ısıda ve uzun süre pişirilmelidir.
- Salatalara sızma zeytinyağı, keten tohumu yağı, sirke ve limon suyu eklenebilir.
- Bol sirkeli ve az tuzlu evde hazırlanmış turşular tüketilebilir.
- İşlenmiş ve katkı maddesi içeren besinler tüketilmemelidir. Alkollü içeçekler, şekerli gazlı içecekler ve hazır meyve suları tüketilmemelidir.
- Günde 2 litre su mutlaka içilmelidir.
- Beslenme planının yanında her gün 40-60 dakikalık yürüyüşler yapılmalıdır.
Karatay Diyeti Zararları Nelerdir?
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre şişmanlık vücuttaki yağ miktarının artmasıdır. Sağlıklı ve gerçek kilo kaybı da vücuttaki fazla yağ kütlesinin azalması ile mümkün olur. Dengeli diyetlerde yağ kaybı olurken; düşük oranda karbonhidrat ve kalori içeren diyetlerde su kaybı ve uzun süren açlıktan sonra kas kaybı olur. Karatay diyeti de karbonhidrat oranı düşük; protein oranı yüksek bir beslenme planıdır. Protein oranı yüksek diyetleri uzun süre uygulamak ilk etapta hızlı kilo kaybını ve kan şekeri düşüşünü sağlayabilir. Ancak tansiyon, ürik asit ve kolesterol değerlerinde artış görülebilir. Fazla protein tüketimi böbrek yükünü de artırabilir ve ilerleyen zamanlarda daha büyük sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
Karatay diyeti ve Karatay diyet listesi uzun süre uygulandığında yetersiz ve dengesiz beslenilmesine neden olur. Karbonhidrat kaynağı tahıl grubunun sınırlandırılması özellikle B grubu vitaminlerinin yetersiz alınmasına neden olur. Tiamin, niasin, riboflavin gibi B grubu vitaminleri sinir sistemi sağlığı için çok önemlidir. Tahıl grubunda yer alan tam buğday, çavdar ve kepek ekmeği gibi esmer ekmek çeşitleri hem tokluk hissi hem de vitamin ve mineral kaynağı olması açısından önemlidir. Yetersiz tahıl tüketiminden kaynaklı yorgunluk, halsizlik ve baş dönmesi gibi şikayetler yaşanabilir. Karatay diyetinde zengin vitamin kaynağı meyvelerin tüketiminin de sınırlandırılması ilerleyen zamanlarda çeşitli sağlık problemlerinin yaşanmasına neden olabilir. Bunlara tırnak kırılmaları, saç dökülmeleri, ciltte kuruma ve yaşlanma belirtilerinin oluşması örnek verilebilir. Bir diğer sağlık sorunu da kabızlık gibi sindirim sistemi sorunlarının yaşanmasıdır. Bu durumun en belirgin neden olarak lif kaynağından zengin olan tahıl grubundan ekmeğin tüketiminin sınırlandırılması gösterilebilir. Kırmızı etin yağlı kısmı, tereyağı gibi yağ içeriği yüksek besinlerin fazla miktarda tüketimi kan kolesterol ve trigliserid değerlerinin yükselmesine ve kalp damar hastalıkları riskinin artmasına neden olabilir.
Karatay Diyeti Listesi ile Kaç Kilo Verilir?
Son zamanlarda hızlı kilo vermeyi sağladığı iddia edilen bir çok diyet çeşidi uygulanmaya başlanmışır. Karatay diyeti de en sık tercih edilen beslenme planlarından biridir. Bu diyet çeşidini uygulayan bireyler ortalama olarak 2 haftada 5 kilogram verdiklerini belirtmişlerdir.
Canan Karatay Diyeti Yorumları ve Bilinmesi Gerekenler
- Karatay Diyetinde Serbest Olan Besinler: Ceviz, fındık, badem, fıstık, bulgur, elma, armut, şeftali, çilek, ayva, erik, kiraz, maden suyu, ayran, yoğurt, tereyağ, zeytinyağı, fındık yağı, sebze çeşitleri, bakliyat,
- Karatay Diyetinde Yasak Olan Besinler: Ekmek ve diğer tahıl grubundan besinler, beyaz şeker ve şeker içeren besinler, tatlandırıcılar, kavrulmuş kuruyemişler, pirinç, patates, muz, karpuz, kavun, üzüm, incir, margarin, ayçiçekyağı, alkollü ve asitli içeçekler, hazır meyveli yoğurtlar
- Karatay diyetinde günde 2 veya 3 öğün tüketilmesi ve öğünler arasında 4,5-5 saatlik aralıkların olması gerektiği belirtilmektedir.
Canan Karatay Diyeti Örnek Menü
Karatay diyetini uygularken ekmeği kesinlikle tüketmemeniz gerekir. Bu yüzden menülerde ekmek yerine cevizin yer alabileceği belirtilmektedir. Kahvaltı ve ana yemeklerde köy tereyağı tüketilebilir; aynı zamanda ceviz ve zeytin tüketiminden kaçınılmaması gerekir. Zeytinin en doğal meyve olduğu ve diyet menülerinde de yer alması gerektiği belirtilir. Gün içerisinde 1 porsiyon taze meyvenin kabuğu ile yenmesi gerektiği söylenmektedir. Bu beslenme şeklinde yemeklerin porsiyonlarına sınırlama getirilmez, sadece tüketilen besinlere dikkat edilmesi gerektiği savunulur.
Kahvaltı menülerinde şekersiz ve tatlandırıcısız çay, süt, 2 adet haşlama yumurta, omlet, menemen, pastırmalı yumurta, beyaz peynir, yöresel peynirler, zeytin, ceviz, badem, fındık ve fıstık gibi besinler yer alabilir. Tüketilecek zeytinin üzerine zeytinyağı, kekik, nane eklenebilir. Yanında tahıl grubunda ekmek, börek, poğaça gibi besinler bulunmamalıdır. Öğlen yemeği açlık hissedilmiyorsa tüketilmek zorunda değildir. Ana yemek tüketimi ise akşam yemeğine bırakılabilir. Günde 1 porsiyon meyve tüketimi serbesttir; öğlen öğününde meyve de tüketilebilir. Akşam öğünü için hazırlanan yemekler kızartma türünde olmamalıdır; daha çok buğulama, ızgara veya fırında pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Yemeklerin köy tereyağı veya zeytinyağı ile pişirlmesi daha sağlıklı olur. Akşam menülerinde pirinç, patates, ekmek, makarna bulunmamalıdır.
1 Haftalık Karatay Diyeti Listesi Örneği
Kahvaltı:
1 adet haşlanmış yumurta veya menemen veya 2 yumurtalı omlet
1-2 dilim beyaz peynir,
8-10 adet zeytin (üzerine zeytinyağı ve kekik)
1 fincan ceviz içi veya fındık
Öğlen:
Zeytinyağlı Sebze yemeği
1 bardak ayran
Zeytinyağlı Mevsim salata
VEYA
Açlık hissetmiyorsanız 1 porsiyon meyve + 1 avuç yerfıstığı/ceviz/badem
(Kabuğu ile birlilte tüketilen lifli meyveler daha çok önerilir)
Akşam:
Izgara balık veya tavuk eti veya kırmızı et
Zeytinyağlı Mevsim salata
1 kase yoğurt
Ara öğünler:
Şekersiz ve tatlandırıcısız Türk kahvesi veya bitki çayları tüketilebilir.
Araştırmayı ve yazıyı beğendiyseniz aşağıdaki sosyal medya paylaşım tuşlarından, paylaşabilirseniz çok sevinirim. Ayrıca, bir önceki Lahana Çorbası Diyeti yazıma göz atmayı unutmayın.
