Hal Kayıt Sistemi (HKS): Türkiye’nin Sebze ve Meyve Ticaretinde Saydamlık ve Güvenin Yeni Adresi

Günümüzde gıda güvenliği, tarım sektörünün sürdürülebilirliği ve tüketicilerin haklarının korunması giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu doğrultuda, Türkiye’de sebze ve meyve ticaretini dijital ortama taşıyan Hal Kayıt Sistemi (HKS) , sektörde şeffaflığı artırmak ve kayıt dışı ekonomiyi önlemek amacıyla hayata geçirildi. 29 Ağustos 2019 tarihinde faaliyete geçen HKS, tarım ürünlerinin üretiminden tüketiciye ulaşmasına kadar olan sürecin tamamını elektronik ortamda izlemeyi hedefliyor.

Hal Kayıt Sistemi Nedir?

Hal Kayıt Sistemi, Türkiye genelindeki toptancı hallerinde gerçekleştirilen sebze ve meyve ticaretinin kayıt altına alınmasını sağlayan bir veri tabanı sistemidir. Bu platform sayesinde:

• Ürünlerin nerede üretildiği , kim tarafından yetiştirildiği ve hangi aşamalardan geçtiği gibi bilgiler şeffaf bir şekilde takip edilebiliyor.
• Tüketici, elindeki ürünün künyesine bakarak bu bilgilere kolayca erişebiliyor.
• Kamu kurumları, sektörle ilgili daha sağlıklı değerlendirmeler yapabiliyor ve gerekli düzenlemeleri oluşturabiliyor.
• Kayıt dışı işlemler önleniyor, sektörde hesap verebilirlik ve saydamlık sağlanıyor.

HKS’nin Amacı ve Faydaları

Hal Kayıt Sistemi, sadece bir teknolojik altyapıdan ibaret değil; aynı zamanda tarım sektöründe önemli bir dönüşümü temsil ediyor. İşte HKS’nin başlıca amaçları ve faydaları:

1. Sektörde Kayıt Dışı Ekonomiyi Önlemek: Hal Kayıt Sistemi ile sebze ve meyve ticareti tamamen elektronik ortamda kayıt altına alınıyor. Bu da kayıt dışı işlemlerin önüne geçilmesini sağlıyor.
2. Meslek Mensuplarını Kayıt Altına Almak: Sistem, toptancılar, üreticiler ve aracılar gibi meslek gruplarının resmi kayıtlara dâhil olmasını sağlayarak, sektördeki herkesin sorumlu ve hesap verebilir bir yapıya kavuşmasını hedefliyor.
3. Toptancı Halleri Arasında Bilgi Paylaşımı: Farklı illerdeki toptancı halleri arasında ortak bir bilgi paylaşım ağı oluşturuluyor. Bu, fiyat dalgalanmalarının kontrol altına alınması ve pazarın daha adil bir şekilde işleyebilmesi açısından büyük önem taşıyor.
4. Tüketiciler İçin Şeffaflık: Tüketiciler, satın aldıkları ürünlerin orijinini öğrenebiliyor. Ürünün nerede üretildiği, kim tarafından yetiştirildiği gibi bilgiler, tüketicilerin güvenini artırıyor.
5. Kamu Kurumlarının Verimliliğini Artırmak: Kamu kurumları, HKS üzerinden toplanan verileri kullanarak sektörle ilgili daha doğru analizler yapabiliyor ve politika geliştirebiliyor.
6. Tarım Sektörünün Dijital Dönüşümü: HKS, tarım sektörünün dijitalleşmesine önemli bir katkı sağlıyor. Bu süreçte hem üreticiler hem de tüketiciler dijital araçlardan faydalanıyor.

HKS Nasıl Çalışıyor?

Hal Kayıt Sistemi’ne www.hal.gov.tr web adresi üzerinden erişim sağlanıyor. Sistem, kullanıcı dostu bir arayüze sahip olup, tüm işlemler elektronik ortamda gerçekleşiyor. Üreticiden tüketicilere kadar her aşama bu platformda kayıt altına alınıyor. Ayrıca, sistemin kullanımıyla ilgili her türlü sorun veya destek talebi için 444 0 HAL (444 0 425) numaralı çağrı merkezi hizmet veriyor. Kullanıcılar, bu numarayı arayarak:

• Bildirim işlemleri yapabilir,
• Bilgi alabilir,
• Teknik destek talep edebilir,
• Şikayetlerini iletebilir.

HKS’nin Geleceği ve Beklentiler

Hal Kayıt Sistemi, henüz başlangıç aşamasında olsa da gelecekte tarım sektörü için çok daha kapsamlı bir altyapı haline gelecek gibi görünüyor. Özellikle şu alanlarda umut vaat ediyor:

• Blockchain Teknolojisiyle Entegrasyon: Ürünlerin takibi için blockchain teknolojisinin kullanılması, verilerin değiştirilemezliğini sağlayarak sistemin güvenilirliğini artırabilir.
• Daha Geniş Ürün Yelpazesi: Şu anda sadece sebze ve meyvelerle sınırlı olan sistem, ilerleyen yıllarda diğer tarım ürünlerini de kapsayabilir.
• Uluslararası İşbirlikleri: HKS, Türkiye’nin uluslararası tarım ticaretinde daha şeffaf ve güvenilir bir ülke imajı oluşturmasına katkı sağlayabilir.