GÖZ KAYMASI

GÖZ KAYMASI

Tıp dilinde göz kayması “strabismus” adı verilen veya şaşılık olarak da bilinen, iki gözden birinin farklı bir yöne bakmasıdır. Gözlerden birisi dümdüz karşıya bakarken, diğeri sağa, sola, aşağı yada yukarı bakış pozisyonundadır. Gözlerde kayma zaman zaman veya sürekli olabilir.

Yeni doğan bebek grubunda henüz hiçbir organ gelişimini tam anlamıyla tamamlamamıştır. Gözlerde bu organlardan biridir. Kız ve erkek bebek yada çocuklarda, göz kayması eşit oranda görülür. Yeni doğmuş bebeklerde ilk 3 ay göz kayması pek anlaşılamayabilir. İlk birkaç ay içinde gözlerde kayma görülmüşse hemen endişelenmemek gerekir. Ancak, 6. aydan sonra durum devam ediyorsa, bir göz doktoruna başvurulması gerekir. Aksi halde şaşılık olarak tabir edilen göz sorunuyla karşılaşmak mümkündür. Büyüyünce geçer düşüncesine kapılıp, şaşılık tedavisini göz ardı etmeyin. Şaşılık tedavi edilmediğinde, göz tembelleşir ve geç kalınmış olabilir. Erken teşhis ve güvenli tedavi yöntemleriyle şaşılığın önüne geçilebilir.

Çocuklarda göz kayması, 4.aydan itibaren önem taşımaktadır. Çocuklarda, hiçbir göz problemi hissetmeseniz dahi, çocuğunuzu 3 yaşına kadar göz doktoruna götürmelisiniz. Çocuklarda ki bazı göz rahatsızlıkları, göz kayması veya şaşılık ile teşhis edilebiliyor. Göz kayması teşhisi net olarak 1-4 yaş arası konulabiliyor. Böylece, göz kaymasının nörolojik olup olmadığı tespit edilir ve muayene sonrası bir nöroloji uzmanına yönlendirilir.

Göz Tembelliği Ve Şaşılık

Şaşılık, her iki gözünde bibiriyle olan paralelliğini kaybetmesidir. Her iki gözde bulunan 6’şar kaslardan bir veya birkaçında kuvvetsizlik görüldüğünde şaşılık meydana gelir. Bazen tek gözde, bazen ise iki gözde birden şaşılık görülür. Şaşılık ömür boyu sürebilen görme azlığına sebep olabilir.
Göz tembelliğinde, göz sinirinde bir sorun olmamasına rağmen, bir göz normal işlevini görürken, diğer göz işlevlerini yerine getiremiyordur ve görme kapasitesi düşüktür. Böylelikle, işlevini yerine getiremeyen gözün numarası da yükselir ve göz tembelliği başlar. Göz tembelliğinin bazı sebepleri, görmeyi engelleyen katarakt, şaşılık, göz kapağı düşüklüğü gibi…

Göz Kayması, Şaşılık Nedenleri

Göz kayması, genellikle doğuştan ileri gelen yada 1-2 yaşından sonra meydana gelmiş bir durumdur. 1-2 yaşından sonra meydana gelmiş şaşılık büyük ihtimalle göz bozukluğunu işaret eder. Bazı etkenler göz kaymasını tetiklemiş olabilir. Gebelikte, gereğinden fazla veya bilinçsiz ilaç kullanmak, yine gebelikte röntgen çektirmek, erken doğum, beyin felci, epilepsi (sara) vb. nedenler sayılabilir. Bazen de, göz kayması kalıtsal sebeplere dayandırılabilir. Aile de şaşı olan bir birey olabilir. Ancak, çoğu zaman da nedeni bilinmeyebilir.

Her iki gözün çevresinde 6 adet farklı işlevlere sahip kas bulunur. Göz kaslarını kontrol eden merkez beyindir. Beyni etkileyen bazı bozukluklar şaşılığa neden olabilir. Göz kaslarının görevi, gözleri tam anlamıyla nesneye yönlendirmektir. Fakat, gözlerden biri nesneye bakarken diğeri farklı bir tarafa bakıyorsa göz kayması görülür. Gözlerin iki farklı nesneye odaklanması, beyine gönderilen resimlerde karışıklığa neden olur. Beyin bu durumu ayrıştırmış olsa bile, gözlerde oluşan bu kusur kalıcı nedenlere sebep olabilir.

Şaşılığa yatkınlık görülen bir çocuk genellikle, şaşılığa neden olan bir travma yada ateşli bir hastalıktan etkilenmiş olabilir. Sinir felçleri de göz kaymalarını tetikleyebilir. Kas felçleri göz tembelliği ve böylece görme bozukluğu yapabilir. Kırma kusurları neden olduğu göz kaymaları ise, genellikle 1-3 yaşları arasında ortaya çıkar. Tipik nedenler etkilidir. Aniden gözde kayma başlamıştır. Bu gibi durumlarda gözlükle düzelemeyen bozukluklar da ameliyat tercih edilir.

Çocuklarda Göz Kaymasına Neden Olan Hastalıklar
* Bıngıldağın erken kapanması sonucu, beyin ve kafatasının gelişememesi,
* Hidrosefali ( beyinin su toplaması),
* Beyin Felci,
* Doğumdan sonra geçirilen kızamıkçık,
* Miyop, astigmat, hipermetrop gibi görme kusurları,
* Geçirilen ağır travmalar,
* Down sendromu,
* Sorunlu gebelik ve doğum,
* Göz kası anormallikleri,
* Göze yakın yerde doğum lekesi olması vb.

Yetişkinlerde Göz Kayması Nedenleri
Çocukluktan itibaren tedavi edilmemiş göz kaymaları ileride de çift görmeye neden olur. Yetişkinlik döneminde meydana gelen şaşılığın birkaç sebebi :
* Gözlük takma alışkanlığını edinememek,
* Yüksek Tansiyon (hipertansiyon),
* Troid hormonu bozuklukları (hipertroidi, hipotroidi,haşimato),
* Birkaç enfeksiyon türleri,
* Diyabetli olmak,
* Felç geçirmek,
* Kalp ve damar yolu hastalıkları,
* Görme kaybı (körlük) ,
* Sinir felçleri,
* Tümörler,
* Göz kası hastalıkları,
* Guillain- Barre sendromu vb.

Göz Kayması ve Şaşılığın Tedavisi

Erken teşhis ve uygulanacak tedavi yöntemi ileride oluşabilecek kalıcı hasraların önüne geçecektir. Kişiden kişiye farklılık gösteren göz kayması ve şaşılık her yaşta tedavi edilebilir.

Kırma kusuru, yani bir göz diğerine göre daha tembel olan bu yüzden şaşılık görülen hastalar için gözlükle tedavi uygulanır. Bu tip vakalarda gözlük yeterli olmaktadır. Gözlüğü kullanan hastada düzelme görülmüştür.

Tıp dilinde ortoptik tedavi olarak bilinen yöntem, göz kaslarının fizik tedavisi denebilir. Her iki gözünde görme yetisini kuvvetlendirmek için uygulanır. Bu yöntem gözlerin paralel durmasını, yalnızca tek bir yöne bakmasını sağlar.

Yeni doğandan itibaren 6 ay -1 yaş arası gözlük gerektirmeyen ve ameliyat gerektiren bazı göz kaymaları olabilir. Göz kaymalarının birçoğu cerrahi müdahale gerektirir. Göz kaymalarının büyük bir kısmı 2-3 yaşlarında ortaya çıkar ve gözlükle düzelir. Gözlükle iyileşme görülmeyen hastalarda ameliyat uygulanabilir. Şaşılık ameliyatları genellikle anestezi uygulamasıyla gerçekleşir. Anestezi çocuk anestezisinde uzmanlaşmış hekim tarafından gerçekleştirilir. Bu sayede 3 boyutlu görüş sağlanabilir.

Çocuklarda göz tembelliği teşhisi konulmuş ise, kapama tedavisi denilen yöntem uygulanır. Bu yöntem tembellik olan gözün, göz bandı ile kapatılması yöntemidir.