Damar Sertliğinin Nedenleri ve Tedavisi

Sağlıklı kişilerde atardamarlar esnek bir yapıya sahiptir. Bu damarlar vücudun denge durumuna göre genişler veya daralır. Bu durum damardan geçen kan miktarını ayarlar. Çeşitli sebeplerden dolayı atardamarların duvarı bağ dokusu ile kaplandığı zaman damar esnekliğini kaybeder. Damar duvarının esnekliğini kaybetmesi sonucu damar sertliği ( ateroskleroz ) meydana gelir. Damar sertliği meydana geldikten sonra damar duvarından iç kısımlara doğru ateromatöz plaklar meydana gelir. Bu plaklar sayesinde damar tıkanır ve damarın yapısında zayıflıklar oluşur. Damar sertliğinin sebep olduğu hasar ve ölümler diğer hastalıklardan daha fazladır. Damar sertliği, kalp krizi, beyin kanaması ve koroner arter hastalığının oluşmasında en büyük sebeptir.

Nedenleri

Yaş, damar sertliğinin oluşmasında en önemli faktördür. Damar sertliği sonucu organlarda oluşan hasarlar orta yaştan sonra oluşmaktadır. Kalp krizinin 40 – 60 yaş arasında görülme olasılığı 5 kat daha fazladır. Damar sertliğinin erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır. Menopoz öncesi damar sertliği durumu kadınlarda çok azdır ama kadınlık hormonu östrojen hormonunun menopoz ile birlikte kesilmesinin ardından kadınlarda da damar sertliği riski artmaktadır. Bu dönemde kadınlar hormon tedavisi alabilir. Hastalığın çıkmasında birçok gen sorumludur. Ailede hipertansiyon hastası olması, şeker hastalığı, yüksek kan ve kolesterol seviyeleri damar sertliğinin ortaya çıkmasında baş nedenlerdir. Kolesterol ile damar sertliği arasında doğrudan bir ilişki olduğu yapılan araştırmalar ile ispatlanmıştır. İyi kolesterolün düşük kötü kolesterolün yüksek olması damar sertliğine ve yanında da birçok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Yüksek tansiyon damar sertliği için her yaşta tehlike oluşturmaktadır. Bu nedenlerin dışında sigara kullanımı, stresli bir yaşam, hareketsizlik, aşırı kilo alma ve alkol tüketimi damar sertliğinin oluşmasında baş düşmanlardır.

Belirtileri

Damar hasarları iyice netleşince belirtiler ortaya çıkar. Damar sertliği kalpte oluşursa kalp kasında zayıflık oluşur ve kalp yeterince kasılamaz. Kalbe gelen oksijen miktarında azalma olur. Göğüs ağrısı birçok hastanın ortak şikâyetidir. Ağrı, kola ve çeneye yayılabilir. Kalpte ritim bozuklukları görülür. Hasta kalp krizi geçirir. Eğer tıkanıklık beyinde oluşursa kişide bilinç kaybı, kaslarda güçsüzlük, görmede sorunlar, konuşma bozuklukları kendini gösterir. Damar sertliğinin bacaklarda oluşması sonucunda bacaklarda krampa benzer ağrılar, ısı kaybı ve son olarak kangren görülür. Böbreklerde damar sertliği meydana gelirse tansiyon yüksekliği ve böbrek işlevlerinde bozukluklar oluşur.

Tedavisi

Anjiyo ile damarlar incelenir ve tıkanıklık var ise bunun tespiti yapılır. Bazı hastalara gerekirse efor testi uygulanır. Tedavinin yapılması damarların tıkanıklık durumuna göre olur. Eğer damarlarda daralma çok fazla değilse hastaya ilaç tedavisi uygulanır. Daha ciddi durumlarda hastaya bypass ameliyatı yapılır. Kalpte tıkalı veya daralmış olan bölgeye stent, balon yöntemi uygulanır. Sağlıklı beslenme, stresli bir hayattan uzak kalma, sigarayı bırakmak ve sigara içilen ortamlardan uzak durmak ve düzenli olarak egzersiz yapmak damar sertliğine karşı alınabilecek önlemlerden bazılarıdır.